توضیحات

این کتاب که از ۱۸۸۱ یعنی سال فوت داستایفسکی آغاز می‌شود، در واقع ادامهٔ مجلدی است دربارهٔ زمان‌های پیش از آن تاریخ، که اینک در دست تهیه دارم. این تاریخ را از این لحاظ برگزیده‌ام که نقطهٔ مشخصی است اما به هیچ روی در تاریخ حیات ادبیات روسیه نقطهٔ عطف حیاتی و مهمی نیست و بیش از آنکه مشعر بر آغازی باشد مبین پایانی است: پایان عصر کلاسیک رئالیسم روس. اگر بخواهیم به سراغ خط کامل و پیوسته‌ای که این دو بخش از تاریخ را از یکدیگر مجزا می‌کند برویم، باید تا حدود سال 1845 به عقب برگردیم یا تا حوالی ۱۸۹5 جلو برویم. به این ترتیب پانزده سال اولی که جزو این تاریخ آمده دوران «پیری» است: این پانزده سال فصل خزان عصر بزرگ رئالیسم است: بزرگ‌ترین مرد این دوران تالستوی پیر است، که متعلق به نسل گذشته است و دومین فرد بزرگ آن نبوغ «پاییزی» چخوف است.