اصلاحات ارضی در ایران(1345-1340)

معرفی کتاب اصلاحات ارضی در ایران

کتاب «اصلاحات ارضی ایران، 1340-1345» نوشته آن ک. س. لمتون، به زمینه‌های اجتماعی-سیاسی و اقتصادی می‌پردازد که منجر به اصلاحات عرضی ایران در نیمۀ اول دهۀ 40 شمسی شد. لمتون کتاب را با ارائه یک نمای کلی از چشم‌انداز سیاسی-اجتماعی ایران قبل از اصلاحات آغاز می‌کند. مشخصه ایران در آن زمان یک سیستم زمین‌داری فئودالی بود که در آن تعداد کمی از زمین‌داران مالک زمین‌های بسیاری بودند؛ درحالی‌که اکثریت جمعیت روستایی به‌عنوان کشاورزان یا کارگر برای اربابان کار می‌کردند. این سیستم زمین‌داری منجر به نابرابری‌های اقتصادی و ناآرامی‌های اجتماعی قابل‌توجهی شد. به همین دلیل قانون اصلاح عرضی وضع شد. این قانون با هدف توزیع مجدد زمین از مالکان بزرگ به کشاورزان و در نتیجه کاهش تمرکز مالکیت زمین و بهبود بهره‌وری کشاورزی انجام شد. لمتون به‌دقت مفاد قانون از جمله ضوابط توزیع مجدد زمین، غرامت به صاحبان زمین و ایجاد تعاونی‌های روستایی را تشریح می‌کند. لمتون توضیح می‌دهد که این اصلاحات در چند مرحله انجام شد که هریک جنبه‌های مختلف توزیع مجدد زمین و توسعه روستایی را هدف قرار می‌داد. علی‌رغم تلاش‌های دولت، اجرای این طرح با چالش‌های متعددی از جمله مقاومت مالکان قدرتمند، ناکارآمدی بوروکراتیک و مشکلات لجستیکی در توزیع مجدد زمین مواجه بود. این کتاب همچنین تأثیر اجتماعی و اقتصادی اصلاحات ارضی را بر جوامع روستایی بررسی می‌کند. لمتون بحث می‌کند که چگونه توزیع مجدد زمین منجر به تغییر در شیوه‌های کشاورزی، افزایش بهره‌وری و بهبود استانداردهای زندگی برای بسیاری از خانواده‌های روستایی شد. بااین‌حال، او همچنین خاطرنشان می‌کند که اصلاحات به‌طور کامل به اهداف مورد نظر خود نرسیدند، زیرا برخی از مناطق به‌دلیل نابرابری‌های مداوم و حمایت ناکافی از تعاونی‌های تازه‌تأسیس، موفقیت محدودی را تجربه کردند. درنهایت، لمتون در بخش نتیجه‌گیری کتابش، به قضاوت دربارۀ پیامدهای گسترده‌تر اصلاحات ارضی ایران می‌پردازد. او استدلال می‌کند د‌رحالی‌که اصلاحات گام مهمی در جهت مدرن‌سازی بخش کشاورزی ایران و رفع نابرابری‌های اجتماعی بود، اما درنهایت با محدودیت‌های ساختاری و سیاسی مواجه شد.