جنبش مشروطه برآیند انتقاد گسترده نخبگان ایرانی از کارکرد نامطلوب دولت و به نظم درآوردن حاکمیت قاجار در چارچوب قانون، و جنبش نفت محصول تلاش نخبگان و مردم ایران برای قطع دست انگلیس از تاراج منافع نفتی ایران بود، اما هر دو جنبش که در فاصلهای کمتر از نیم قرن به وقوع پیوست، راه شکست را پیمود و فرجام آنها در کودتای 3 اسفند 1299 و 28 مرداد 1332 به وسیله انگلیسیها و امریکاییها رقم خورد. در این کتاب زمینهها و روند پیدایش این دو جنبش و چرایی و چگونگی شکست آنها به روش تاریخی ـ تحلیلی مورد بحث قرار گرفته تا مقدمهای باشد برای تبیین بهتر و پاسخ به چرایی پیروزی سومین حرکت گسترده مردم (انقلاب اسلامی) در حفظ هویت تاریخی و فرهنگی خود.