مصاحبه

صنعت نشر ده سال پیش به کرونا مبتلا شد

حسین شاه‌مرادی مدیر انتشارات امیرکبیر، در خصوص ایام قرنطینه کرونایی و افزایش سطح مطالعه در جامعه، در گفت و گو با خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان،گفت: یکی از مولفه‌های سنجش میزان مطالعه و کتابخوانی در سطح جامعه، فروش کتاب است که در حال حاضر کاهش یافته؛ بنابراین نمی‌توان گفت که در این مدت سطح کتابخوانی در جامعه افزایش یا کاهش داشته است. آنچه مشخص است و می‌توان درباره آن سخن گفت، این است که به صورت میانگین میزان فروش کتاب در بازار حدود ۹۰ درصد کاهش یافته است. این ۹۰ درصدی که اشاره کردم بر اساس شنیده‌هایم از همکاران و دوستان است.

وی افزود: الزاماً این موضوع ارتباط مستقیمی با میزان مطالعه ندارد؛ زیرا بخشی از کتابخوان‌ها از کتابخانه‌های عمومی یا کتاب‌های دیگر استفاده می‌کنند. بنابراین نمی‌توان میان این دو ارتباط علمی برقرار کرد.

شاه مرادی با اشاره به افزایش فروش اینترنتی کتاب بر اثر شیوع بیماری کرونا، بیان کرد: پیش از شیوع بیماری کرونا نیز فروش اینترنتی کتاب داشتیم. فروش اینترنتی برای اهل کتاب در جایی اولویت دارد که بدانند چه کتابی می‌خواهند؛ اهل کتاب کسانی هستند که به کتاب فروشی‌ها رفته، کتاب‌ها را لمس، مقایسه و درباره کتاب‌ها صحبت کرده و در نهایت کتاب مورد نظر را انتخاب می‌کنند. وضعیت فعلی و طرح‌های مختلفی که کتاب فروشی‌ها برگزار می‌کنند، بر اثر کسادی بازار و بسته بودن مغازه‌هاست. حال که خریدار نمی‌تواند حضوری برای خرید کتاب مراجعه کند، ما باید کتاب را در محل خریدار به او عرضه کنیم؛ لذا انواع فروش‌های اینترنتی کتاب در قالب‌ بسته‌های کتاب، تخفیف‌های ویژه و ارسال رایگان راه اندازی شده است.

او ادامه داد: بیماری کرونا وضعیت اقتصادی کشور را به صورت کلی تحت تاثیر قرار داده و درآمد کلی مردم کاهش یافته است. در شرایط نامناسب اقتصاد خانواده، اولین کالا‌هایی که از سبد خانواده حذف می‌شوند، کالا‌های فرهنگی از جمله کتاب هستند. این یک انتخاب عاقلانه، بدیهی و طبیعی است. کتاب فروش‌ها و تولیدکنندگان کالا‌های فرهنگی جزو نخستین گروه‌هایی هستند که از اتفاقاتی مانند بیماری کرونا متضرر می‌شوند. کتاب فروشی امیرکبیر هم مانند دیگر کتابفروشی‌ها، بسته‌های پیشنهادی برای کتاب و با تخفیف ویژه، ارسال رایگان و سفارش اینترنتی تدارک دیده که علاقه مندان می‌توانند آن‌ها را تهیه کنند.

شاه مرادی با اشاره به اینکه میزان فروش اینترنتی ما به نسبت ماه‌های گذشته افزایش داشته است، اظهار کرد: این به دلیل آن است که سفارش کتاب به فضای اینترنتی آمده است؛ اما ما یک میزان فروش در فروشگاه‌ها، توزیع کنندگان و کتاب فروشی‌ها داشتیم که طبیعتاً حذف شده و عدد فروش آن بسیار بیشتر از فروش اینترنتی است.

مدیر انتشارات امیرکبیر با اشاره به اینکه کتاب مهجور است، بیان کرد: حدود ده سال است که تن نحیف نشر لاغرتر شده و شیوع بیماری کرونا این موضوع را تشدید کرده است. در بسیاری از ابلاغیه‌های اعلام شده، نامی از کتاب نیست یا اگر هم باشد، برای رفع تکلیف است. در حال حاضر فهرست مشاغل پرخطر و کم خطر از سوی دولت اعلام شده، اما در آن فهرست نامی از ناشر و کتابفروش دیده نمی‌شود. نادیده گرفتن کتاب در این سال‌ها به تن نحیف نشر ضربه زده است. نشر ده سالی است که به کرونا مبتلا و هر روز نحیف‌تر شده و شاهد تعطیلی چند انتشارات و کتاب فروشی نیز بوده ایم.

شاه مرادی با اشاره به اینکه کتاب به عنوان یک کالا با قدرت توزیعی وارد خانواده‌ها نمی‌شود بلکه با قدرت ترویج وارد می‌شود، گفت: رسانه‌ها باید مردم را به خواندن کتاب ترغیب کنند. همه مردم اهمیت مطالعه و کتاب را خوب می‌دانند، اما نمی‌دانند چه کتابی برای خواندن خوب است و از طرفی قدرت و زمان خریدشان محدود است. در سال ۸۰ الی ۱۰۰ هزار عنوان کتاب در کشور تولید می‌شود؛ بنابراین مردم نمی‌توانند زمان و هزینه‌ای برای خرید کتاب صرف کنند و بعد از اتمام مطالعه آن بگویند این کتاب خوب نبود و حال برای کتاب دیگری هزینه می کنم؛ بنابراین رسانه‌ها خصوصا رسانه ملی باید کتاب‌های خوب را انتخاب و خواندن آن‌ها را ترویج دهد. مردم بنا بر اعتماد خود به این رسانه‌ها کتاب‌ها را تهیه می‌کنند. چیزی که می‌تواند موتور جریان نشر را به حرکت بیاندازد، قدرت ترویج رسانه‌هاست.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *